Sprzedaż zachowku  

Niewielu osobom jest wiadome, że możliwa jest sprzedaż przysługującego nam roszczenia o zachowek. Ten sposób rozwiązania problemów spadkowych staje się coraz popularniejszy gdyż pozwala na uniknięcie długotrwałych i kosztownych postępowań sądowych, oraz stresujących wizyt w sądzie na rozprawach. Nie bez znaczenia jest również to, że możemy ustrzec się powstania głębokich konfliktów z osobami przeciwko którym z takim żądaniem się występuje, a które to często są z nami spokrewnieni.

Tytułem wstępu należy odpowiedzieć na pytanie: Czym jest zachowek?

Testament, a zachowek

Zachowek jest roszczeniem o zapłatę określonej kwoty, przysługującym bliskim krewnym zmarłego (spadkodawcy), w przypadku gdy ten pominął ich w testamencie, w wyniku czego spadek odziedziczony został bądź przez osobę, która w ogóle by nie dziedziczyła, lub dziedziczyłaby w mniejszym zakresie.

Darowizna, a zachowek

Zachowek należny jest również w przypadku gdy zmarły nie pozostawił testamentu, ale w wyniku darowizn dokonanych przez niego za życia, jego majątek uległ znaczącemu zmniejszeniu lub wręcz przestał istnieć.

Druga z opisanych sytuacji jest w zasadzie nieobecna w powszechnej świadomości. Wynika to z faktu, że większość osób utożsamia zachowek z zapisem testamentowym.

Reasumując; zachowek jest sposobem na ochronę swoich praw majątkowych przez najbliższych zmarłego, w przypadku gdy ten za życia dokonał czynności, skutkujących ich pokrzywdzeniem w tej materii.

Wysokość zachowku

Obliczenie konkretnej wysokości zachowku w danej sprawie jest czynnością stosunkowo skomplikowaną gdyż wymaga ustalenia tzw. substratu zachowku.

Jednakże, przyjąć należy, że wysokość zachowku to ½ (połowa) tego co byśmy otrzymali w wyniku tzw. dziedziczenia ustawowego, gdyby zmarły nie pozostawił testamentu, lub nie dokonał darowizn za życia.

W przypadku gdy spadkobierca jest osobą małoletnią (tj. ma mniej niż 18 lat), lub jest trwale niezdolny do pracy, wysokość zachowku wzrasta do 2/3.

Jak dochodzić zachowku?

Zachowku dochodzi się w drodze powództwa sądowego. Jest to proces o zapłatę określonej kwoty pieniężnej. Sprawy o zachowek charakteryzują się znacznym stopniem skomplikowania gdyż wymagają znacznej wiedzy w zakresie formułowania swoich żądań. Nadto często konieczne jest powołanie biegłego, lub kilku biegłych do wyceny majątku.

Czas trwania postępowania o zachowek.

Nie sposób wskazać jednoznacznie czasu w jakim sąd wyda wyrok w sprawie o zachowek. Jest to uzależnione od wielu czynników jak chociażby obciążenia sprawami konkretnego sądu, obciążenia danego wydziału sądu lub nawet sędziego. Jednakże największe znaczenie ma zachowanie pozwanych, którym zazwyczaj zależy by sprawa nie była rozstrzygnięta zbyt szybko. Przeciętny czas trwania sprawy w sądzie I instancji należy szacować na 12 do 24 miesięcy. W przypadku złożenia apelacji do sądu wyższej instancji, czas ten może być wydłużony o kolejne 12 – 36 miesięcy, lub więcej.

Pozew o zachowek – jaki koszt?

Koszty sprawy o zachowek są uzależnione od dochodzonej kwoty. Innymi słowy; im większy majątek tym koszty wzrastają.

Na koszty postępowania składają się:

a) koszty zastępstwa procesowego; jest to wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego, który sporządzi dla nas pozew i będzie nas reprezentował w toku całej sprawy sądowej. Koszty minimalne zastępstwa określają przepisy rozporządzenia ministerstwa sprawiedliwości. Naturalnie nic nie stoi na przeszkodzie by samemu reprezentować się w toku postępowania sądowego. W takim przypadku ten koszt nas ominie. Należy jednak gruntownie się przygotować do prowadzenia sprawy o zachowek, gdyż w przypadku przegranej będziemy musieli zwracać koszty drugiej stronie (lub stronom), jeżeli oni będą reprezentowani przez radcę prawnego lub adwokata. 

b) wpis sądowy, opłata sądowa; jest to opłata za wniesienie pozwu do sądu. Wysokość jest określona ustawowo i wynosi 5% dochodzonej przez nas kwoty.

c) koszty biegłego; w większości postępowań w sprawach o zachowek, konieczne jest powołanie biegłego lub biegłych do wyceny majątku. Przy czym wycenie podlegają wszystkie elementy majątku; począwszy od nieruchomości, poprzez ruchomości takie jak pojazdy, biżuteria, dzieła sztuki, czy nawet wyposażenie domu.

Reasumując; koszty postępowania wynoszą od kilku, do kilkudziesięciu tysięcy złotych w I instancji. 

Sprzedaż zachowku – za ile?

Kwota jaką można uzyskać za zachowek jest pochodną kilku czynników, tj.

- składu majątku spadkowego,

- wartości zachowku,

- stopnia skomplikowania postępowania,

- oceny osób wobec których będzie kierowane postępowanie.

Ostatnia z ocen jest o tyle istotna gdyż nie rzadko pomimo wygrania długoletniego procesu, mając w ręku prawomocny wyrok, uprawnieni z tytułu zachowku nie są w stanie tego roszczenia wyegzekwować gdyż przegrany nie posiada wystarczającego majątku na pokrycie zasądzonych kwot. Częstą praktyką sądów, w sprawach o zachowek, jest również rozkładanie spłaty roszczenia na wieloletnie raty z uwagi na sytuację osobistą, czy finansową pozwanego.

Po analizie w/w zmiennych zaproponowana kwota wynosić może od 20% do 60% wartości zachowku.

Aktualności

Zadzwoń do nas:

669 828 958

KANCELARIA HRD LEGAL
UL. POTOCKA 35/U1, 01-631 WARSZAWA
TEL. 669 828 958
E-MAIL: KANCELARIA@KANCELARIAHRD.PL

©Kancelaria HRD Legal 2023
Polityka prywatności i cookies