Darowizna – regulacja ustawowa

Zgodnie z przepisem art. 888 §1 kodeksu cywilnego; „Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.”.

Co do zasady, umowa darowizny wymaga zachowania formy notarialnej, w zakresie oświadczenia darczyńcy. W zamierzeniu ustawodawcy, takie uregulowanie formy dokonania czynności zapobiegać ma dokonywaniu nierozważnie czynności, które prowadzą do zubożenia majątku darczyńcy. Jednak, nie zachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy gdyż umowa darowizny, zawarta bez zachowania formy notarialnej, staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Wyjątkiem jest natomiast sytuacja gdy do zachowania ważności czynności prawnej, z uwagi na przedmiot umowy, wymagana jest forma notarialna. Klasycznym przykładem jest umowa darowizny nieruchomości.

    Darczyńca ponosi odpowiedzialność

Należy pamiętać, że darczyńca odpowiada wobec obdarowanego z tytułu naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy darowizny. Jednakże odpowiedzialność w tym zakresie obciąża darczyńcę jedynie w przypadku gdy szkoda została wyrządzona umyślnie, lub w wyniku rażącego niedbalstwa darczyńcy.

W przypadku gdy przedmiotem darowizny są pieniądze, a darczyńca opóźnia się z przekazaniem ich obdarowanemu, temu drugiemu przysługuje możliwość wytoczenia powództwa o ich wydanie. W takim przypadku, od dnia wytoczenia powództwa, może żądać odsetek za opóźnienie.

Darczyńca odpowiada również wobec obdarowanego do naprawienia szkody, w przypadku jeżeli rzecz, będąca przedmiotem darowizny, miała wady i nie poinformował o tym obdarowanego. Nie dotyczy to sytuacji gdy obdarowany mógł z łatwością zauważyć wady rzeczy, którą został obdarowany.

            Odwołanie darowizny

Przepisy przewidują kilka przypadków w których darczyńca może odwołać darowiznę;

1. Zmiana stanu majątkowego darczyńcy;

Darczyńca może odwołać darowiznę, jeżeli do zawarciu umowy stan majątkowy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny spowoduje uszczerbek dla jego własnego utrzymania odpowiednio do jego usprawiedliwionych potrzeb albo bez uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Dotyczy to jednak tylko sytuacji gdy darowizna nie została jeszcze wykonana.

2. Niedostatek darczyńcy;

W sytuacji gdy, już po wykonaniu darowizny, darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek dostarczać mu środków, których darczyńcy brak do utrzymania, lub do wypełnienia jego obowiązków alimentacyjnych. Dostarczanie tych środków jest ograniczone do istniejącego jeszcze, po stronie obdarowanego, wzbogacenia. Obdarowany może „uwolnić się” od tego obowiązku, na dwa sposoby. Pierwszym jest wykazanie, że nie dysponuje już otrzymanym majątkiem (lub jego ekwiwalentem), drugim natomiast dokonanie zwrotu darczyńcy wartości wzbogacenia w całości.  

3. Rażąca niewdzięczność obdarowanego;

W przypadku gdy obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności, darczyńca może taką darowiznę odwołać, chociażby już została ona wykonana. Za „rażącą niewdzięczność” uważa się chociażby popełnienie przestępstwa przeciwko darczyńcy. Jednakże i inne zachowania mogą być zakwalifikowane jako „rażąca niewdzięczność”. W każdym przypadku, ocena w tym zakresie, należy do sądu. Darowizna nie może być odwołana z powodu niewdzięczności, jeżeli darczyńca obdarowanemu przebaczył.

Aktualności

Zadzwoń do nas:

669 828 958

KANCELARIA HRD LEGAL
UL. POTOCKA 35/U1, 01-631 WARSZAWA
TEL. 669 828 958
E-MAIL: KANCELARIA@KANCELARIAHRD.PL

©Kancelaria HRD Legal 2023
Polityka prywatności i cookies