Co wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?

Zgodnie z treścią art. 31 Kodeksu Rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, czyli wspólność ustawowa. W skład tej wspólności majątkowej wchodzą majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

Do majątku wspólnego należy w szczególności:

1. pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,

2. dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,

3. środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków oraz

4. kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie ubezpieczeń społecznych.

Co nie wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W szczególności, do majątku nieobjętego wspólnością majątkową należą:

1. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej

2. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3. prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4. przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5. prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6. przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8. przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9. prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10. przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Ustanie wspólności majątkowej między małżonkami

Ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej, nastąpić może na podstawie umowy zawartej pomiędzy małżonkami lub w wyniku orzeczenia sądowego.

W tym ostatnim przypadku, co do zasady małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym – czyli ich majątek dzielony jest po 50%.

Nierówne udziały w majątku wspólnym

Jednocześnie,  z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku.

Kluczowe w tym względzie jest zaistnienie „ważnych powodów” o których mowa powyżej.

Ważne powody ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym

Trzeba bowiem zauważyć, że podział majątku, w udziałach innych niż równie jest sytuacją wyjątkową:

„(…) dopiero wówczas, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównych udziałów, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych. Wyjaśniono, że ocena ważnych powodów ustalenia nierównych udziałów powinna być w tym zakresie kompleksowa, wobec czego należy mieć na względzie całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej.”

- tak m.in.: Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 11 sierpnia 2022 r. I CSK 2517/22, Postanowienie Sądu Najwyższego z 15 maja 2020 r., IV CSK 474/19 z 8 lutego 2018 r., II CNP 11/17.

Natomiast, należy pamiętać, że  nawet istotnie różny stopień przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego nie stanowi samodzielnej podstawy ustalenia nierównych udziałów w tym majątku- tak m.in. Postanowienia Sądu Najwyższego: z 23 września 1997 r., I CKN 530/97; z 2 października 1997 r., II CKN 348/97; z 17 maja 2002 r., I CKN 643/00; z 24 kwietnia 2013 r., IV CSK 553/12; z 8 lutego 2018 r., II CNP 11/17.

Postępowanie o podział majątku wspólnego jest samo z siebie najczęściej postępowaniem charakteryzującym się dużym stopniem złożoności.

Tym bardziej skomplikowane jest prowadzenie postępowania, w którym któraś ze stron domaga się ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym.

Nie mniej, umiejętne prowadzenie postępowania zapewnić może uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia polegającego bądź na uzyskaniu większego niż 50% udziału w dzielonym majątku, bądź uniknięcie tego rodzaju rozstrzygnięcia, gdy to żądanie skierowane jest przeciwko nam.

Aktualności

Zadzwoń do nas:

669 828 958

KANCELARIA HRD LEGAL
UL. POTOCKA 35/U1, 01-631 WARSZAWA
TEL. 669 828 958
E-MAIL: KANCELARIA@KANCELARIAHRD.PL

©Kancelaria HRD Legal 2023
Polityka prywatności i cookies